Bir süredir dillendirilen kıdem tazminatı fonu, muhtemelen bu yıl bitmeden kanunlaşacak gibi görülmektedir.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan taslak metnin son şekli nasıldır onu bilemiyoruz, zira taslak üzerinde çalışmalar hala devam etmektedir.
Ancak daha önce yayınlanmış olan taslak metnin incelenmesinde bir hayli eksik kalan bölümler olduğu görülmektedir. Umuyorum taslağın son şekli yakın zamanda kamuoyuna açıklanır.
Gelelim asıl meseleye; Kıdem tazminatı fonu çalışanlar için iyimi değimli?
Ülkemizde yaklaşık olarak 12 milyon işçi statüsünde çalışan mevcuttur. Bunların sadece %8 i sendikalı, � si ise sendikalı değildir. Bu da demektir ki çalışanlardan sadece %8 i şartları uygun olduğu taktirde kıdem tazminatı alabilir.� si için ise bunu söylemek zordur, hatta imkansızdır.
İnsanlar yıllarca, değişik şehirlerde, farklı işlerde çalışıp zar, zor emeklilik hakkı elde edebilmekte, Kıdem tazminatı kavramının varlığından dahi habersiz ömürleri geçip gitmektedir.
İşte kıdem tazminatı fonu büyük çoğunluğu oluşturan bu gurubun hak kaybına uğramaması için gereklidir.
Özellikle bazı işverenlerin kıdem tazminatı ödememek için 11 ayda bir işçiyi çıktı gösterip tekrar giriş yapması, taşeron işçilerinin tazminat alamaması, belirli süreli hizmet sözleşmesi ile çalışanların tazminat hakkı olmaması, bunlar gibi bir çok nedenle kıdem tazminatı hakkından yararlanılmaması kıdem tazminatı fonu'nun kurulmasını zorunlu kılmaktadır. Fonun kurulması ile bütün bunlar ortadan kalkmaz . ÇÜNKÜ:
Çok kötü bir tabir var. KAYIT DIŞI İSTİHDAM, 2012 verilerine göre kayıt dışı istihdam 7,5 yani her 100 çalışandan 38 tanesi kayıt dışı.
Kıdem tazminatı fonu kanun taslağında fona her çalışan için işveren aylık pime esas kazancın %3 ü oranında ödeme yapmakla mükellef olacak. Kıdem tazminatının şu anki hesabı nasıl? Kıdem tazminatına hak kazanan işçinin, kısaca son bürüt aylığının o işyerinde çalıştığı yıl ile çarpılması suretiyle hesaplanıyor. Her yıl için bir aylık maaş karşılığı ki bu asgarisi. Toplu sözleşmelerle 45 günlük veya daha fazlada kararlaştırılabilir. Bunun tavanı en yüksek devlet memuru maaşı ile sınırlıdır.
%3 lük kesinti yeteri olur mu? Rakamlara bakıldığında olmayacağı intibaını veriyor. Bürüt aylığın 1/12 si yani on ikide biri daha açıkçası %8.33 oranındaki bir rakamın her ay kıdem tazminatı hesabına yatırılması gerekir. %3 lük kesinti ile %8.33 lük ödeme nasıl yapılacak?
Daha da önemlisi kıdem tazminatı fonu yasalaştığı taktirde, işverenlerin büyük bölümüne yeni bir yük gelecek, bu durum da kayıt dışı istihdamın artmasına sebep olabilir.
Kayıt dışı istihdamın önüne geçilmedikçe, sorunların çözülmesi çokta kolay olmayacaktır.
Yasaları uygulama ve denetleme görevi verilen birimler, görevlerini hakkı ile yerine getiremiyorsa, veya getirmiyorsa en mükemmel yasalar dahi anlamsızlaşır.