Maddi anlamada tıbbi ve aromatik bitkilerin içerisinde en değerli bitki safrandır.İsmini söylerken bile bir ağırlı var.Çünkü en değerli baharat.
Hani bir tabir vardır ya yerden bitme diye, işte safranda mor yaprakları olan ortası kırmızı ve sarı tepecikli (stigmalı) 20-25 cm yüksekliğinde bir bitkidir.Boy ufak ama işlev fazla.Baharat,boya ve ilaç sanayinde kullanılmaktadır.Şimdi gelelim en çok merak edilen kısmı fiyatına ?Acaba ne kadardır ? Şuan değeri yaklaşık olarak 10 bin TL ile 25 bin TL arasında değişmektedir.
Baharat olarak da sofralarda kullanılıyor.Yemek yaparken yemeklerin içine konulduğunda yemeği altın sarısı bir renk vermektedir.Bu krosin adı verilen karotenoit bir boya maddesi içermektedir.Boya sanayi demişken de bir diğer özelliği kendi ağırlığının 100.000 katı suyu sarı renge boyamaktadır.Yani 1 kilo safrandan 100 ton suyu sarı renge boyar.
Şimdi bu yazıyı okurken çoğumuzun aklına yahu biz bunu yetiştirsek olmaz mı diye fısıldadığınızı duyar gibiyim.Dünyada en çok Azerbaycan,Hindistan,İsrail,Mısır,İspanya,İtalya,Fransa ve İran’da yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Türkiye’de de Karabük’ün adını aldığı gibi Safranbolu ilçesinde yetiştiriciliği yapılmaktadır.Ama benimde denemelerimde bizim bölgemiz olan Tarsus ve çevresinde yetiştirdiğimiz bölgeler var.Bunun çalışmasını bizzat yaptım.
Aslında birçok tıbbi bitkinin yetiştiriciliği konusunda çalışma ve denemeleri yaptım.Bunu daha sonraki yazılarımda daha detaylı sizlerden bahsedeceğim.
Bitki pahalı diye nazik diye düşünmeyin.Eksi 10 derecede karın altında kalabiliyor ve sıcaklarla da savaşabiliyor. 80- 120 bin çiçekten 5 kg yaş tepecik ve bundan da 1 kg kuru ürün alınmaktadır. İçerisinde 150 den fazla uçucu ve aroma taşıyan bileşikler içermektedir.Ama bu borçlu olduğu değerli madde a-krosindir.
Önümüzdeki hafta tıbbi ve aromatik bitkilerin yetiştiriciliği ve Türkiye ekonomisine ne kadar katkı sağladığı ve neler yapılması gerektiğini sizlerle paylaşacağım.Ve bu konu önemli olduğu için bununla ilgili birde konferans düzenleyeceğim.Çiftçilerimiz bu konuda bilgilenmesi için.
Sağlık ve mutluluğa dair ne varsa, sizlerin olması dileği ile.
Twitter.com/yagiz_yildirim