Bir lokantanın camında böyle bir yazı görseniz ne yaparsınız? Karnınız biraz aç ise, eminim ki , içeri dalıp bir güzel karnınızı doyurursunuz.
Adamın birisi de aynen öyle yapmış.hemen içeri dalıp bir güzel karnını doyurmuş. Tam kapıdan çıkarken lokantacı faturayı uzatıp borcunuz efendim demiş.
Adam itiraz etmiş, ama camda torununuz ödesin diye yazmışsınız, lokantacı bu faturadaki hesap sizin hesap değil dedenizin hesabı. Adam faturayı almış hayli yüksek dedem bu kadar çok yemiş diye hayıflanmış.
Bu fıkrayı belki birçoğunuz biliyorsunuz bu fıkra sosyal güvenlik sistemini bir yerde özetlemektedir.
Bu günlerde ulusal medyada kadın sigortalılara yönelik borçlanma haberleri, prim gün sayısını ve sigortalılık süresini doldurmuş emeklilik için yaşı bekleyenlerle ilgili haberler uçuşuyor.
Bu haberlerin bir kısmı en yetkili ağızlarca yalanlanıyor. Bu arada bazı çalışmalarda yapılmakta yapılan çalışmalar yasa teklifi olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine gelmeden beklentiye girmemek en doğrusudur herhalde.
Gelelim lokantadaki meseleye;
Ülkemizde ihtiyarlık primi 1.4.1950 tarihinden itibaren uygulamaya kondu. Yani kadın sigortalılar ki yasanın uygulamaya girdiği tarih itibarı ile düşünürsek 1.4.1970 tarihinden itibaren, erkek sigortalılar ise 1.4.1975 tarihinden itibaren normal şartlarda emekli olmaya başladılar.
Yaklaşık 25 yıllık sürede kurum sadece İş kazası, ölüm ve maluliyet aylığı bağladı. Kurum mali açıdan altın yıllarını yaşadı.
Ne var ki o günkü siyasi otoriteler muhtemelen oy hesabı ile 1969 yılında 1186 sayılı yasa ile 10 yıla kadar borçlanma hakkı veren hizmet borçlanması yasası çıkardılar 17.10.1972 tarihinde Anayasa mahkemesince iptal edilinceye kadar binlerce kişi bu haktan yararlandı.
11.7.1978 tarihinde 2167 sayılı yasa ile yeniden bir hizmet borçlanması daha çıkartıldı.
Çok az fiili çalışmaya rağmen borçlanma yasalarından yararlanarak binlerce kişi emekli oldu.
1970 yılların sonunda yaşanan ekonomik krizler ve yüksek enflasyon kurumun mali yapısını bozdu.
Bu gün durum şu;
2013 verilerine göre;Aktif sigortalı sayısı 18 milyon 400 bin kişi, Emekli sayısı ise 10 milyon 300 bin kişi. Bir emekliye iki çalışan dahi düşmüyor. 5510 sayılı yasa ile emeklilik şartlarının zorlaşmasının sebebi işte bu.
Ne yazık ki geçmişin faturasını bu günün çalışanları ödemekte tabi biraz ağır olarak.
