Bu gün gelen iki soruya cevap vermek istiyorum. İlki işe iade davası ile ilgili:4857 sayılı iş kanunu'nun 20. Nci maddesinde , iş sözleşmesi feshedilen işçi fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliğ tarihinden bir ay içerisinde iş mahkemesine dava açabileceği kanun maddesinde belirtimektedir.
İş kanunu'nun 18-19-20-21- ve 22.nci maddeleri işverenin toplu ve bireysel işçi çıkarmasını sınırlandırmış ve belirli kurallara bağlamıştır.
Ne var ki bu durum tüm çalışanları kapsamına almamıştır. Geçerli bir sebep olmadan iş akdi feshedilen işçinin işe iade davası açabilmesi için:
1-İş akdinin süresiz olması gereklidir.
İşçi ile işveren arasında yapılan iş sözleşmesinin belirsiz süreli iş sözleşmesi olması gereklidir. Belirli süreli iş sözleşmelerinde belirlenmiş süre dolduktan sonra sözleşme kendiliğinden sona ereceğinden zaten işçi kendini bu duruma ayarlama şansına sahiptir.
Mevsimlik çalışanlarda belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor ise işe iade davası açabilir.
2-Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyeri olması:
İşe iade davalarının açılabilmesinin en önemli şartlarından birisi, o işyerinde en az otuz işçinin çalışıyor olması şartıdır. Otuz işçinin hesabında işverenin aynı iş kolunda birden fazla işyeri var ise bu işyerlerindeki tüm çalışanların toplam sayısının en az otuz olması gereklidir.
Otuz işçi sayısının tespitinde o iş kolunda işverene iş sözleşmesi ile bağlı olan tüm işçilerin, yani belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar, kısmi süreli ve çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlarda otuz işçi hesabına dahil edilir.
3-iş sözleşmesinin iş kanunu'na tabi olması;
İşçiyi feshe karşı koruyan hükümler iş kanununda olduğundan bu kanun kapsamı dışında kalan işçiler (deniz iş kanununa tabi olanlar gibi) iş güvencesinden yararlanamazlar.
4- İş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi.
5-İşçini altı aylık kıdemi olması.
İş kanunun 18. Nci maddesine göre işe iade davası açılabilmesi için sözleşmesi fesh edilen işçinin o işyerinde veya aynı işverenin farklı işyerlerinde geçen çalışma toplamının en az altı ay olması gerekir.
6-İşveren vekili olmamak.
İşletmenin tümünü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işçiyi işe alma ve çıkartma yetkisi olanlar iş güvencesinden yararlanamazlar.
İkinci soru emeklilik maaşı bağlayacak kurumun tespiti ile ilgili;
1.Ekim 2008 tarihinden önce işe girenlerin emeklilik şartlarını yerine getirmelerinin dışında, eğer bağ-kur, emekli sandığı ve SSK gibi farklı kurumlarda geçen hizmetleri var ise; Emekli aylığını bağlayacak kurumun tespitinde, emekli dilekçesinin verildiği tarihten önceki son yedi yıllık çalışmalarının çoğu hangi kuruma tabi geçmiş ise o kurumca aylık bağlanır.
Son yedi yılda ikiden fazla kuruma tabi çalışma söz konusu ise bunlardan son yedi yılda hangisine tabi çalışma fazla ise o kurumca aylık bağlanır.