GEÇTİĞİMİZ HAFTADAN DEVAM

AVRUPA CEPHELERİ

Başkomutan vekili Enver Paşa harbin kesin sonucunu Avrupa Cephelerinden alacağı düşüncesiyle toplam mevcudu 100.000'i aşan seçkin ve yetişkin subay ve erlerden oluşan üç Türk kolordusunu Doğu Avrupa'daki müttefik cephelerinin takviyesinde karar verdi.

Alman Başkomutanlığıyla varılan anlaşma sonucunda 15. Kolordunun Galiçya 6. Kolordunun Romanya, 20. Kolorduyla 177. Takviyeli piyade alayı muharebe grubunun Makedonya cephesine gönderilmesi kararlaştırıldı. Uzun hazırlıklarından sonra 15. Kolordunun ilk birliği 1916 Temmuz'u sonlarında 6. Kolordunun ilk birliği 1916 Eylül'nün ikinci haftasında 20. Kolordunun ilk birliği 1916 Eylül'ü sonlarında 177. Takviyeli piyade alayı ise 1916 Aralık ayında müttefik kuvvetler arasındaki yerlerini aldılar.

GALİÇYA CEPHESİ

1916 yılı Temmuz ayında Alman kesiminde, Rus topraklarından Almanları çıkarmak ve İtilaf devletlerinin Verdün'deki yükünü hafifletmek için Rusların yaptıkları yorma taarruzu başarılı olmamıştı.

Avusturya - Macaristan kesimindeyse Ruslar Brossilav taarruzuyla Avusturya - Macaristan ordusuna ağır bir darbe indirmiş ve 50 kilometre genişiliğinde bir yarma yaparak 100.000'den fazla esir almışlardır.Alman, Avusturya - Macaristan birliklerinden oluşan ve Orgeneral Graf Von Bothmer komutasında bulunan Günay ordusu Rus taarruzunu güçlükle durdurabildi. 15. Türk kolordusu bu esnada Galiçya'ya geldi ve güney ordusu emrine verildi.

15. kolordu 22 Ağustos 1916'da Güney ordusunun savunme cephesinde Alman Hofmann kolordusuyla 1.Bavyera İhtiyat Tümeni arasında yaklaşık 20.000 km'lik bir cephenin sorumluluğunu üzerine aldı. Kolordunun karşısında Rusların 3. Türkistan tümeni bulunuyordu. Kolordu bu mevziide başarılı bir savunma yaptıysa da Güney ordu komutanlığından aldığı bir emirle genel duruma ayak uydurarak 6 Eylül 1916'da 15-16 km'lik bir çekilme yapmak zorunda kaldı. 20. Tümen çekilme sırasında ağır zaiyat verdi. Bu tümenin bir bölümü tümüyle Rusların esiri oldu.

Ruslar 7 Eylül sabahı iki tümenle 15. Kolordunun yeni mevzilerine taarruz ettiyse de karşı taarruzlarla geri atıldı. İki gün süren bu kolordunun zaiyatı şehit, yaralı ve kayıp olmak üzere 1.500 kişiyi buldu.

16 Eylül'de Ruslar kolordu bölgesinde dört piyade tümeniyle taarruz  edip bir ara zehirli gaz da kullandıysa da o gün ve ertesi gün akşama kadar cereyan eden muharebeler sonunda kolordu ağır zaiyat vererek mevzide tutmayı başardı. 1 aydan kısa sürede türk kolordusunun 95 subay,7000 er kaybettiği düşünülecek olursa yapılan fedakarlığın büyüklüğü daha iyi anlaşılır.

30 Eylül günü düşman 3. Kafkas kolordusuyla 15. Türk ordusuna taarruz etti. Mevzinin bir kısmına girmeyi başardıysa da akşama doğru geri atıldı. Kolordunun bu muharebedeki zaiyatı 45 subay, 5.000 erdir.Düşmana da ağır zaiyat verilmiş ve 500 asker esir alınmıştır.

5 Ekim günü düşman üstün topçu ateşiyle yeniden taarruza başladı. Taarruzunu 6 Ekim günü de sürdürdü.

Çetin çarpışmalar oldu. Kolordu cephesinde 13 Rus alayı taarruz ediyordu. Buna rağmen 15. Kolordu düşman taarruzlarını durdurarak şeref kazandı.