Mudanya Belediyesi’nin Mudanya Mütarekesi’nin 101. yaş anısına yaptığı etkinliği coşku içinde kutlandı…
Mudanya Mütarekesi’nin akademisyen ve yazarların makalelerden oluşan 211 sayfa içindeki yazıların ortaya çıkarttığı tek sözcük Mudanya Mütarekesi’nin Türkiye Cumhuriyeti’nin “doğuşu ” olduğu açıklandı! Bu eserin hazırlanmasında emeği geçen Mudanya Belediyesi Başkanlığı ile Akademisyen ve yazarlara Mudanyalı olarak teşekkür ederim…
CUMHURİYET VE MUDANYA… Mudanya, Osmanlı-Bizans ve Cumhuriyet döneminde İstanbul-Bursa deniz ulaşımın merkezi olmuştur. Ayrıca, Laik Cumhuriyetin İtilaf Devletlerinin imzaları ile kuruluşunun tescili olan11 Eylül 1922’dir. Mudanya tarihi, doğal ve kültürel güzelliğiyle; Lozan’a giden yolun başlangıç yoludur. Türkün 200 yıllık talihinin değiştiği, emperyalizmin diz çöktürüldüğü tarihi gün 11 Eylül 1922’dir. Osmanlı savaş meydanlarında kazandığı zaferlerin sonucunda her daim masa başında kaybettiği tarihi bir süreç sona eriyordu. Amerikalı gazeteci-yazar Ernest Hemingway 23 Ekim 1922 günü; The Toronto Daily Star Gazetesi adına Mudanya’ya geldi. Yazdığı makalesinde Mudanya’dan şöyle söz ediyor. ” Mudanya Marmara kıyısında sıcak, toz toprak içinde eçiş bücüş yollarıyla, evleri ahşap, sivrisinek yuvası, ikinci sınıf bir kıyı kasabası. İsmet Paşa ile görüşecek olan Müttefik generalleri taşıyan İngiliz Sancak gemisi “İron Duke “in kül renkli öldürücü kulelerine karşın, batılılar buraya ‘Barış Dilenmeye’ geliyorlardı” Yoksa ‘ Barış’ istemeye ya da ‘Barış’ koşullarını dikte ettirmeye değil.”
Makalesinin sonuna ilginç düşüncesi şöyle” İşte, tarihe tanıklık etmiş ve bir devletin doğuşunu müjdelemiş bir kasabanın insanı olmak, yani ”Mudanyalı olmak” bir gurur kaynağı ve bir ayrıcalıktır…” sözleriyle sonlandırması ilgi çekti.. MUDANYA MÜTAREKE ANLAŞMASININ BAŞARI SONUÇLARI… Mudanya Mütarekesi ile Türk-Yunan savaşının sona erdirilmesi ve Doğu Trakya’nın kurtarılması ile Türk tarafının lehine sonuçlanmasının sağlanmasıdır. Ayrıca, İstanbul ve Boğazlarda Türk hâkimiyetinin tam anlamı ile henüz kurulmamış olduğu bir gerçekti. Trakya’ya asker çıkarılamaması başlayacak barış konferansında Türk Hükümeti’nin pazarlık gücünü sınırlandırması söz konusuydu.
Beklenen pazarlık gücü Türkiye’nin önemli kazanımları elde etmesine engel olamadı. Uzun süren toplantıların sonunda Türk Delegasyonu İsmet Paşa’nın direnmesiyle istenilen barış anlaşması imzalandı…
Mudanya Mütarekesi, 1919 yılında başlatılan Türk Ulusal Kurtuluş Savaş’ının önemli yönde sonuçlanmasını sağlayan bir uluslararası hukuk belgesidir. Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde başlayan ve başarılı bir şekilde sürdürülen Türk Ulusal Kurtuluş Savaşı, 1922 yılında önemli ivme kazanmanın sonucunda birçok yerlerin kurtuluşu olmuştur.
Konferansın toplanacak yerin seçimi konusunda Müttefik Devletleri’nin İzmit ve Mudanya’yı önermesininim tek nedeni İstanbul’a olan yakınlığıdır. Ayrıca deniz ulaşımının kolaylığı ve Mudanya’nın güvenli olmasıdır. Ankara Hükümeti’nin de Mudanya üzerinde anlaşmaları sonucunda; görüşmelerin Rum tüccarı Ganyanof Konağı’nda yapıldı… Elde edilen zaferin Türkiye’nin Batılı Uluslar tarafından egemenlik konusunda eşit diplomatik anlayışın kabul edilmesidir. Lozan Barış Anlaşması’nın imzalanması sürecinde de etkili olmuştur.
Diplomasi masasında verilen mücadelenin sonucunda savaşın zaferle taçlanmasının nedeni olarak, diplomatik bir zafer olarak kabul görmesidir. Bu sonucun etkileri itibariyle uluslararası bir öneme sahip olmasıdır…
KEMAL KAZANDIYSA SADECE KÜÇÜK ASYA’DA KAZANDI… Yunan basını gelişmeleri şöyle yayınlıyordu: “Mudanya’da bulunan Yunan Heyeti üyesi Plastiras bugün Trakya’ya hareket etti. “Plastiras, bölgedeki Rumlara güven vermek için ziyaret etti.” İfadelerine yer verildi. General Pangolos’un Eleftheron Vima gazetesinde ” Trakya kaybedildi” Başlıklı yazısında Trakya’nın kaybedilmesi ile ilgili düşüncesinde “Yunanistan’ın en verimli topraklarını değil, ayrıca Büyük Yunanistan hayallerini de kaybettiğini ifade etti.”
Ethnos gazetesi Mudanya Ateşkes Anlaşması’nın imzalandığını duyurduktan sonra “ Müttefik Devletlerin Hükümetleri Doğu Trakya’yı ve Edirne’yi Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümet’ine vermeye karar verdi.” Diyerek, okurlarına duyurdu! Mudanya Ateşkes Anlaşması Yunan Hükümeti’nin yetkilisi Sinopulos13 Ekim 1922’de imzaladı ve kabul etti. Böylece 11 Ekim 1922’de imzalanan Mudanya Mütarekesi ile Mondros’ta imza edilmiş olan ateşkes anlaşması çöpe atıldı. Ayrıca Mudanya Mütareke ile Doğu Trakya ve Edirne ile İstanbul- Boğazlar Türkiye’nin sınırları içinde kaldı. Milli mücadele kuvvetlerinin savaşlarda ortaya koydukları zaferlere bakıldığında; Sakarya Meydan Savaşı ve Büyük Taarruz sonucunda Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına hiçbir engel kalmadı.
Yapılan diplomatik görüşmelerin başarısını takdir edilmelidir. Serv Anlaşması, Mondros Mütarekesi’nin; Lozan Anlaşması ise Mudanya Mütarekesi’nin önemine uygun bir barış anlaşmasıdır… MESAJ: Yunanistan, uzun yıllar Osmanlı Hâkimiyeti altında kalmıştır. Osmanlı’nın son dönemlerde askeri gücünün yetersizliği karşısında büyük devletlerin müdahale etmeleriyle; masada kaybetmesi sonucunda Yunanistan Rusya-İngiltere’nin girişimleri vardı.
Yunanistan bağımsızlığını kazanması ve İngiltere’nin mali desteği ile İzmir’e asker çıkarması ile başlayan düşmanlık tohumları ekilmiş oldu.
Her iki ulus mübadele ile nüfus değişimi yapıldı…
